11 november 2015
Vandaag is het 11 november. In Haarlem, waar ik vandaan kom, is dat de dag dat Sint Maarten wordt gevierd. Sint Maarten kennen we in Nederland alleen in Noord-Holland en in Friesland, maar zeker niet in Zuid-Holland waar ik al sinds 1985 woon. Hier vieren we Halloween. Dat is ook leuk, maar heeft een totaal andere achtergrond dan mijn Sint Maarten. Vanmorgen zei ik nog tegen mijn zusje: ‘Ik mis het dat Sint Maarten, met lampionnen langs de deuren in de flat, liedjes zingen en dan een snoepje krijgen.’ Dat de lampionnen negen van de tien keer in de fik vliegen omdat ze licht geven door een heuse kaars, is snel vergeten. Het is pure nostalgie. Vroeger, voor 1985, was het rond Sint Maarten ook altijd de tijd van de nieuwe ‘Kinderen voor kinderen’- plaat en het tv-programma. Dat vond ik ook erg leuk, maar tegenwoordig mis ik het steeds.
Hoe dan ook, ik mis de viering van Sint Maarten. Zoals ik nog veel andere dingen mis uit mijn jeugd. Ik word oud! Ik ben 44 jaar en bij leeftijdgenoten uit mijn omgeving gebeuren veel vervelende dingen. Mensen die veel te jong sterven, ouders die ineens overlijden, mensen die overspannen raken of een burn-out krijgen. Mensen die op een andere manier niet goed in hun vel zitten.
Geld
Ik heb zelf ook regelmatig last van depressieve gevoelens omdat niet alles kan wat ik zou willen. Dat is balen. Het heeft eigenlijk altijd te maken met geld. De hele wereld draait om geld. En als je daar net niet genoeg van hebt, word je zonder pardon van alles uitgesloten. Van opleidingen, banen, op vakantie gaan. Dan kost het moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Dat probleem is ook voor mij niet vreemd. Natuurlijk zijn er genoeg mensen die het nog veel slechter hebben dan ik. Eigenlijk mag ik niet klagen. Als ik zie dat voor veel mensen iets normaals als elke avond warm eten op tafel of een slaapplaats voor de nacht niet tot de mogelijkheden behoort, dan schrik ik daar heel erg van. Dan schaam ik me diep voor mijn eigen sores.
Maatschappij en burn-out
Ook bij mijn naasten gebeuren veel nare dingen. Ik weet dat ik ze nooit allemaal kan helpen, ik ben ook maar beperkt, maar een luisterend oor probeer ik wel te bieden. Het lukt me niet altijd, het gebeurt vaak genoeg dat ook mijn emmertje vol is en ik moeite moet doen om dingen een plekje te geven voor mezelf. Machteloos voel ik me dan en ik word er moedeloos van. Waarom kan het niet meer zo zijn als toen ik nog met mijn lampionnetje langs de deuren in de flat liep? Alles, de hele samenleving, leek toen zoveel makkelijker dan nu. De welvaart heeft ons veel gebracht, maar ook erg veel afgepakt. Volgens mij waren er nog nooit zoveel mensen die thuiszitten omdat ze overspannen zijn of een burn-out hebben. Onze maatschappij vraagt zoveel van ons, mentaal en financieel, dat het voor veel mensen niet meer te doen is. Ik weet hoe dat is, het was voor mij de reden om bewust thuisblijfmoeder te worden toen ik bijna drie jaar geleden werkeloos werd. Ik ben thuis.
Schoolpleingesprek
Zomaar een gesprek op het schoolplein van moeders onder elkaar: ‘Zeg wat doe jij eigenlijk voor de kost?’ ‘Nou, eigenlijk niets en ook weer alles.’ ‘Huh?’ ‘Ik ben moeder. Meestal ben ik blij met mijn leven zoals het is. Alleen zou het soms financieel simpeler zijn als ik wel geld verdiende. Ik ben de hele dag bezig en ik ben ’s avonds eigenlijk wel moe, dus ik werk. Maar ja, als ik zou werken zou ik niet elke dag een flinke wandeling met mijn hond kunnen maken en ook niet dagelijks thee kunnen drinken met mijn dochters als ze uit school komen of lekker koken. Het enige dat ik niet leuk vind van thuisblijfmoeder zijn is het huishouden. Ik heb er zo’n hekel aan en je bent nooit klaar. Dus ja, eigenlijk doe ik alles en niks.’
Dit gesprek heeft niet exact zo plaatsgevonden als hierboven beschreven. Het geeft wel aan dat je je tegenwoordig als werkende moeder, maar ook als thuisblijfmoeder altijd moet verdedigen. Het is nooit goed en vooral vrouwen gunnen elkaar ontzettend weinig. Als je werkt ben je er niet voor je kind. Maar als je thuis bent dan is het ook niet goed want wat doe je dan de hele dag? En hoe kan je dan met vakantie en nieuwe kleren kopen of een computer of een tablet voor je kind of die merkkleding voor je kind of die mooie tas? Dat gaat dan niet. Maar het gemis daarvan weegt voor mij niet op tegen de stress die ik had als werkende moeder. Ik ken beide kanten.
We moeten zoveel
Je moet als vrouw in onze maatschappij zoveel: werken, er leuk uitzien, kinderen krijgen en verzorgen, een leuke partner zijn, een goede baan hebben, anderen helpen, sporten, socializen, op de hoogte blijven van wat er op de wereld gebeurt en vergeet vooral het huishouden niet. Het is toch onmogelijk om aan die standaard te voldoen?
Kortom, ik begrijp ze allebei: de werkende moeder en de thuisblijfmoeder. Ik ben ook allebei. Maar het zou zoveel leuker zijn op de wereld als we elkaar ook iets gunnen. Niet direct ons oordeel klaar hebben of een ander de schuld geven als er iets niet goed gaat in je leven. Je bent zelf verantwoordelijk. Het belang van je geliefden en zeker ook van jezelf moet het belangrijkste zijn. Dat is namelijk ook het enige dat je zelf in de hand hebt. Echt waar, ik spreek uit ervaring, maar het was een lange weg om thuis te komen.